Life (2017)

Cuộc sống rất đẹp đẽ. Cuộc sống cũng rất thú vị. Được sống là một hạnh phúc, nhưng duy trì cuộc sống là một khó khăn. Cuộc sống cũng là những chuỗi ngày đấu tranh, chịu đựng và tin tưởng vào sự lựa chọn của mình. Bộ phim mới nhất của Daniel Espinosa, Life với chủ đề nói về sự nguy hiểm mầm sống trên sao Hỏa là một tác phẩm thú vị, là mệnh đề để tham chiếu về bản năng sinh tồn của một giống loài mới, để khắc họa sự tàn nhẫn và cao đẹp của sự sống.

Life kể về nhóm phi hành gia gồm 6 thành viên đa quốc tịch của đội Challenger đang làm nhiệm vụ thám hiểm sao Hỏa trong một khoảng thời gian dường như không xa chúng ta. Đó là nhà vật lý học David Jordan (Jake Gyllenhaal),người ở trên con tàu lâu hơn tất cả vì muốn tránh xa loài người, nữ bác sĩ Miranda North (Rebecca Ferguson), một sứ giả được giao nghiệm vụ giữ gìn các thực thể ngoài trái đất để nghiên cứu các phương pháp ngăn ngừa dịch bệnh. Những thành viên còn lại là người điều hành kỹ thuật Sho Murakami (Hiroyuki Sanada), thuyền trưởng bản lĩnh Ekaterina Golovkina, hay còn gọi là Kat (Olga Dihovichnaya), nhà thám hiểm Rory Adams (Ryan Reynolds) và Hugh Derry (Ariyon Bakare). Họ tạo thành một nhóm chuyên gia thông minh, dũng cảm và đáng tin cậy, cùng với sự thấu hiểu và tình bạn thân thiết. Nhóm phi hành gia quốc tế đó đang háo hức chờ đợi khám phá mẫu đất từ sao Hỏa, được đem đến bởi một tàu thăm dò không người lái mà sẽ sớm đến trạm không gian của họ. Các nhà khoa học trên tàu hy vọng rằng họ có thể trích ra một số chất hữu cơ từ “hạt giống” này để tổng hợp hoặc khôi phục lại sinh vật sống, để chứng minh rằng con người không phải là loài vật duy nhất trong vũ trụ này.

Thành viên mà họ mang về và đưa vào lồng kính nghiên cứu, ban đầu là một sinh vật nhỏ bé như một hạt mầm, và Hugh, người đàn ông tử tế đã âu yếm và hi vọng nó sẽ là một sự khởi đầu tốt đẹp. Calvin, một cái tên vô hại được đặt cho sinh vật đến từ sao Hỏa này. Tuy nhiên, bi kịch bắt đầu xảy ra khi Calvin dần lớn mạnh và đe dọa sự sống của từng thành viên trong đoàn, và dĩ nhiên, của toàn nhân loại.

Kịch bản được chắp bút bởi Rhett Reese và Paul Wernick, với 3/4 thời lượng là quá trình đương đầu và chống lại Calvin trước sự phình to cả về bề ngoài lẫn trí thông minh. Calvin lẩn trốn trong từng ngóc ngách của từng khoang tàu, có lúc mọi người đã nhìn thấy nó ở ngoài, nhưng liền sau đó thì nó đã lọt được vào trong những ống khí dẫn đến từng khoang tàu. Sự linh hoạt thay đổi của vẻ bề ngoài khiến cho nó có thể tấn công nhanh và vượt khỏi tầm kiểm soát của mọi người. Sáu thành viên của Challenger không phải là đối thủ của Calvin, kể cả trí thông minh. Đây là bộ phim để nhắc nhớ rằng, cho dù các bộ phim về sinh vật ngoài hành tinh trước đây đã tôn vinh trí tuệ nhân loại nhằm chiến thắng quái vật, thì Life vẫn hoàn toàn có cơ sở để phủ định chuyện đó. Con người, với những giới hạn nhất định về sức mạnh, đi kèm với sự tự tin của mình, đã tìm cách tấn công vào thiên nhiên và các sinh vật đang ngủ yên ngoài trái đất, để chứng minh sự tiến bộ của mình.

Nếu Arrival là một thông điệp của khả năng thấu hiểu ngôn ngữ của sinh vật ngoài hành tinh, thì Life lại là một đối trọng thấy rõ phản ảnh sự nguy hiểm của chúng. Cách đặt ra một phản đề như vậy bởi Daniel Espinosa có thể sẽ gây ra những phản ứng trái chiều. Phương pháp giết người của Calvin khá rùng rợn, vài trường đoạn cho thấy rằng nếu không có những phần thể hiện tâm lý của diễn viên, thì đây sẽ thuần là một bộ phim kinh dị với máu và những mảnh vỡ vụn tan xác của con người. Mặc dù vậy, cách thể hiện của Life khá mới mẻ, bộ phim tìm thấy những góc cạnh tiếp cận mới, hoặc ít nhất là sinh vật ngoài hành tinh đã mang đến cho phi hành đoàn những cảm nhận rõ rệt về giá trị của cuộc sống, và đâu là ranh giới giữa việc sống và tồn tại.

Life không phải là bộ phim có sự đối trọng giữa thiện và ác. Với sự tham gia của dàn diễn viên danh tiếng và thực lực, thì Life không quá khó đoán rằng bộ phim sẽ tiếp cận khán giả ở một góc độ sâu sắc và khó quên hơn. Trên con tàu lơ lửng ngoài không gian, cũng như đối diện với sự tấn công của một sinh vật ngoài trái đất, con người sẽ nghĩ gì về sự tồn tại của họ? David vì cảm thấy mệt mỏi với cuộc sống trên trái đất, phải đối diện với những con người xấu xa, buồn chán nên anh đã quyết định làm việc và sống trên tàu. Nhưng có thực sự anh không có cảm xúc gì với trái đất? Con người, khi vừa sinh ra là đã có bán chất bám trụ và gắn bó với nguồn gốc, cội rễ. Cả Calvin cũng như thế. Bản năng sinh tồn đã nhắc nhở nó phải tấn công những loài vật xa lạ, để trở về nguồn cội, để được an toàn.

Trong phim, có hai khoảnh khắc mà người xem được nhìn thấy khởi đầu của sự sống. Một bên là khi đứa con đầu lòng của tiến sĩ Sho được hạ sinh ở quê nhà, và hai là khi Calvin có những cử động đầu tiên dưới sự chứng kiến của Hugh và mọi người trong đoàn. Ngày ra đời của một đứa trẻ, cũng là ngày mầm sống hiểm họa của trái đất bắt đầu động đậy. Nhưng có ai đoán trước điều đó? Có ai biết trước một đứa trẻ sau khi lớn lên sẽ trở thành người như thế nào, hay một hạt mầm sau khi phát triển thì là con quái vật nguy hiểm đến như vậy. Tất cả mọi mệnh đề về sự bắt đầu, hay kết thúc trong Life đều không được thể hiện cụ thể, thậm chí, ngay phần kết thúc của bộ phim, lại chính là một khởi đầu khác. Việc duy nhất là chúng ta hiểu được, là phải thích nghi và đối diện với chúng, cả hạnh phúc lẫn đau khổ, cả nụ cười lẫn những giọt nước mắt.

Tuy nhiên, Life có một nhược điểm nhỏ, một vấn đề thường thấy ở các phim thảm họa, đó là đề cao bản chất vị tha của con người, và cả lòng trắc ẩn hiếm thấy khi họ bị đe dọa tính mạng một cách dễ dàng và quá đơn giản. Điển hình khi Calvin tấn công Hugh, người đàn ông đã chăm sóc nó, thì anh vẫn thể hiện sự cảm thông vô điều kiện với hành động man rợ này. Ngay những khoảnh khắc đầu, tình thương mà Hugh dành cho Calvin chỉ thể hiện yếu ớt qua cử chỉ giao lưu và ánh mắt của anh, chứ không có chi tiết nào để thể hiện sự gắn bó của nhà thám hiểm này dành cho “hạt mầm” tưởng chừng vô hại. Do đó, phần tâm sự của Hugh khi nói về bản năng sinh tồn của Calvin dù ý nghĩa, nhưng vẫn thiếu sức nặng cần thiết để thuyết phục người xem.

Có một người bạn của tôi cũng tâm sự rằng, anh ta chán ghét con người, vì con người giết nhau bằng sự dối trá, sau khi xem bộ phim này, anh ta cũng muốn mình giống như David hoặc Hugh, có việc gì đó để làm và rời xa nhân loại. Anh ta muốn sống đơn độc. Nhưng đó là sự lựa chọn khi anh ấy đang đối diện với sự buồn tẻ của cuộc sống. Chúng ta có thể nhìn lại về cuộc đảo phách này. David, ngay cả khi anh ta chọn con tàu này, đi vào không gian sâu, rời xa nhân loại, thì cuối cùng anh ta chọn cách bảo vệ con người. Đó là một công việc vĩ đại, còn với bạn tôi, đó là việc để hoàn thành trách nhiệm sống của mình. Nhìn nhận cuộc sống như thế nào, đó là quyền cá nhân của mỗi người. Nhưng bảo vệ hành tinh sống này, là trách nhiệm chung của tất cả chúng ta.

Không có gì để phàn nàn về dàn diễn viên trong Life. Tuy nhiên, với các màn hành động chiếm ưu thế thời lượng, những khía cạnh diễn xuất về nội tâm vẫn chưa được khai thác sâu. Sự xuất hiện của Reynolds như một luồng không khí để làm giảm căng thẳng cho chuyến tàu. Nữ diễn viên người Thụy Điển Rebecca Ferguson, người đẹp vừa để lại ấn tượng sau Mission: Impossible 6 và Girl On Trains là nhân vật nắm giữ đường dây chính của câu chuyện, là người chứng kiến và ghi lại nhật ký, sự nghiêm khắc và tỉnh táo của một nữ khoa học hàng đầu được cô khắc họa khá tròn trịa. Trong khi đó, phần diễn xuất của Jake Gyllenhaal khiến cho tôi có cảm giác như anh đang lùi ra sau một chút, điềm tĩnh, tiết chế cảm xúc của một nhà khoa học cô đơn.

TỔNG KẾT: Một chuyến thám hiểm đầy hi vọng, và trở về trong chuỗi bi kịch.